Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Douceto
Valerianella locusta
Caprifoliaceae Valerianaceae
Àutri noum : Grasseto, Pan-froument, Raspello, Agnelet, Lachugueto.
Noms en français : Mâche potagère, Doucette potagère.
Descripcioun :La douceto es uno erbo fèro bèn couneigudo qu'es aro proun samenado e culido coume ensalado. Se destrìo dis àutri Valerianella qu'a quàsi ges de calice à si flour. Li formo fèro soun bluio (fotò), alor que li cultivado soun blanco (fotò peréu). Trachis dins li relarg un pau umido e sablous. S'atrobo dos varieta, l'uno à fru larg (V. locusta s.s.) e l'autro à fru mai alounga (V. carinata s.s.), vèire li dessin.
Usanço :Forço goustouso ensalado champanello o cultivado. Dóu latin Valere, valènt à dire "se bèn pourta", la planto èi vertuouso. Es uno bono desgreissarello pèr li regime ameigrissènt.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Valerianella
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Ordre : Dipsacales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Mars à jun
Liò : Pelouso umido
- Sablo
- Bos clar
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurimediterrano
Ref. sc. : Valerianella locusta (L.) Laterr., 1821